Madera to malownicza wyspa wulkaniczna położona na Oceanie Atlantyckim, znana z dramatycznych krajobrazów, stromych zboczy i urokliwych, wąskich dróg. Jednak, ze względu na swoje górzyste ukształtowanie terenu, Madera przez wiele lat borykała się z problemami transportowymi, które utrudniały codzienne życie mieszkańców i rozwój turystyki. Aby rozwiązać te trudności, na wyspie powstała sieć tuneli drogowych, które zrewolucjonizowały komunikację i umożliwiły lepszy dostęp do wielu regionów.
Historia budowy tuneli na Maderze
Budowa tuneli drogowych na Maderze rozpoczęła się w latach 60. XX wieku, kiedy to konieczność poprawy infrastruktury stała się palącą kwestią. Ze względu na górzysty teren wyspy, gdzie tradycyjne drogi prowadzące przez wysokie pasma górskie były nie tylko niepraktyczne, ale także niebezpieczne, zbudowanie tuneli stało się logiczną odpowiedzią na problem. Początkowo inwestycje te miały charakter projektów doraźnych, ale z biegiem lat przekształciły się w kluczowy element infrastruktury.
Budowa tuneli wymagała zastosowania nowoczesnych technologii i dużych nakładów finansowych, a także pracy w ekstremalnych warunkach. Z powodu trudności terenowych, tunelowanie wymagało wykorzystania specjalistycznego sprzętu oraz doświadczonych inżynierów. W ciągu kilku dekad zrealizowano liczne projekty, które zmieniły sposób podróżowania po wyspie.
O tunelach słów kilka
Na Maderze znajduje się ponad 180 drogowych tuneli, które mają od kilkudziesięciu metrów do ponad 3 kilometrów długości. Ich łączna długość to ponad 140 km. Najwięcej tuneli – 30 – znajduje się na drodze VR1, która ma 44 km i łączy Ribeira Brava z Caniçal. Nowo wybudowane tunele nie różnią się od tych jakie znamy chociażby z polskich czy alpejskich dróg. Natomiast to stare tunele są dla wielu osób fascynującym przykładem budownictwa.
Jednym z najstarszych tuneli drogowych na Maderze jest Duarte Pacheco, który znajduje się na drodze ER 101 pomiędzy Arco de São Jorge a Boaventurą, jest to tunel ręcznie wykuty w skale. Tego typu tunele były budowane w ciągu drogi ER 101, zwłaszcza pomiędzy Machico a Porto Moniz (zdjęcie tytułowe jest z północnego odcinka drogi ER101). Niestety w obecnej chwili droga jest częściowo zamknięta dla ruchu kołowego. Podobne tunele znajdują się też w południowym odcinku drogi ER 101 pomiędzy Madalena do Mar i Ponta do Sol, są one znane tym, którzy zdecydowali się zobaczyć wodospad dos Anjos. Stare tunele rzadko kiedy są oświetlane, ze stropu kapie woda, ich nawierzchnia jest mokra i śliska.
Ciekawym przykładem są tunele w ciągu drogi ER 223 łączącej Paúl do Mar z Fajã da Ovelha. Jadąc tym odcinkiem drogi można poczuć jak jeszcze kilkanaście lat temu wyglądało podróżowanie po Maderze.
Najdłuższe tunele drogowe na Maderze
- Tunel São Vicente – Ribeira Brava
Długość: około 3,5 km. Jest to najdłuższy tunel na Maderze, łączący São Vicente i Ribeira Brava w zachodniej części wyspy. - Tunel Faial – Cortado
Długość: około 3,1 km. Tunel łączy Faial z Santaną we wschodniej częsci wyspy - Tunel Caniçal
Długość: około 2,5 km. Tunel w południowej części Madery, łączący Caniçal z Machico i dalej Funchal, co umożliwi bezpieczne i szybkie połączenie między wschodnim wybrzeżem a resztą wyspy. - Tunel Poço da Freira
Długość: około 2,3 km. Tunel w górzystym regionie wyspy, poprawiający dostęp do Poço da Freira i innych miejscowości w tej części Madery. - Tunel Madalena do Mar
Długość: około 2,2 km. Tunel w zachodniej części Madery, łączący Madalenę do Mar z resztą wyspy. - Tunel Curral das Freiras
Długość: około 2,1 km. Tunel, który łączy malowniczą miejscowość Curral das Freiras z Funchal, skracając czas podróży. - Tunel Montado de Cima
Długość: około 2 km. Tunel w rejonie Monte, który łączy górzystą część Madery z doliną. - Tunel da Ribeira Funda
Długość: około 1,8 km. Tunel znajdujący się w okolicach Funchal, umożliwiający lepszy dostęp do zachodnich części wyspy. - Tunel da Boa Vista
Długość: około 1,6 km. Tunel w rejonie Boa Vista, ułatwiający podróżowanie na wschodnim wybrzeżu Madery. - Tunel do Monte
Długość: około 1,5 km. Tunel, który łączy Funchal z górzystym regionem Monte. - Tunel da Serra d’Água
Długość: około 1,4 km. Tunel w zachodniej części wyspy, zapewniający lepszą komunikację między regionem Serra d’Água a pozostałymi częściami Madery.
Wyzwania i przyszłość tuneli na Maderze
Chociaż budowa tuneli na Maderze przyniosła wiele korzyści, to projektowanie i budowa tego typu infrastruktury wciąż wiążą się z wieloma wyzwaniami. Ze względu na górzysty teren i ograniczoną przestrzeń, każda inwestycja wiąże się z wieloma trudnościami technicznymi i finansowymi. Dodatkowo, zmieniające się warunki klimatyczne i możliwość występowania trzęsień ziemi w regionie wymagają stałej dbałości o bezpieczeństwo tuneli.
W przyszłości planuje się budowę kolejnych tuneli oraz modernizację istniejących, aby sprostać rosnącym potrzebom transportowym. W związku z dynamicznym rozwojem turystyki oraz rosnącą liczbą mieszkańców Madery, konieczne będzie dalsze inwestowanie w tę formę infrastruktury. Jeszcze w tym roku uruchomiony zostanie kilometrowy tunel przy szpitalu centralnym, a kolejnych siedem tuneli w okolicyFunchal jest w fazie planowania.
W 2022 roku pojawiły się doniesienia o badaniu możliwości połączenia tunelem Madery i Porto Santo. W tym celu na wyspy przybył zespół skandynawskich inżynierów, którzy są ekspertami w dziedzinie budowy podwodnych tuneli drogowych. Budowa takiego tunelu miałaby umożliwić efektywne wykorzystanie lotniska na Porto Santo.
Tunele drogowe na Maderze są doskonałym przykładem połączenia nowoczesnej inżynierii z naturalnym ukształtowaniem terenu. Dzięki nim, poruszanie się po wyspie stało się szybsze, bezpieczniejsze i bardziej efektywne, co przekłada się na lepszą jakość życia mieszkańców i rozwój turystyki.
